Drugs in het verkeer

Speekseltesten

De veelbesproken speekseltesten tegen drugs in het verkeer zijn van start gegaan op 1 oktober 2010.

Met de speekseltest kunnen agenten reeds na 12 minuten achterhalen of een bestuurder onder invloed is van drugs. Onder meer varianten van cannabis, cocaïne, heroïne en amfetamines kunnen worden opgespoord door middel van de speekseltest.

De nieuwe procedure is veel eenvoudiger en minder omslachtig dan de vorige procedure met urinetest. De politie kan dan ook meer drugscontroles uitvoeren in het verkeer dan voorheen.

Rijden onder invloed van drugs

Rijden onder invloed van drugs betekent dat u een voertuig bestuurt in het verkeer terwijl u bepaalde stoffen tot zich hebt genomen die uw rijvaardigheid kunnen beïnvloeden.

De stoffen die uw rijvaardigheid kunnen beïnvloeden betreffen onder meer cannabis, amfetamines, MDMA, morfine, cocaïne, … Heeft u dergelijke stoffen tot u genomen, dan is het verboden een voertuig te besturen.

Voor drugs geldt een nultolerantie.

Per drug zijn er wel enkele limietwaarden bepaald. Of u strafbaar bent, zal dan ook afhangen van de vraag of de hoeveelheid van een bepaalde stof die in uw lichaam wordt aangetroffen al dan niet meer bedraagt dan de limietnorm.

Limietnorm speekseltest:
Stof Gehalte (ng/ml)
Delta-9-tetrahydrocannabinol (THC) 25
Amfetamine 50
Methyleendioxymethylamfetamine (MDMA) 50
Morfine (vrij) of 6-acetylmorfine 10
Cocaïne of Benzoylecgonine 20

Indien wordt overgegaan tot het afleggen van een speekseltest en indien deze positief is, zal vervolgens worden overgegaan tot het afnemen van een speekselanalyse of bloedproef waarbij telkens verschillende limietwaarden worden gehanteerd:


Limietnorm speekselanalyse:
Stof Gehalte (ng/ml)
Delta-9-tetrahydrocannabinol (THC) 10
Amfetamine 25
Methyleendioxymethylamfetamine (MDMA) 25
Morfine (vrij) of 6-acetylmorfine 5
Cocaïne of Benzoylecgonine 10

Limietnorm bloedproef:
Stof Gehalte (ng/ml)
Delta-9-tetrahydrocannabinol (THC) 1
Amfetamine 25
Methyleendioxymethylamfetamine (MDMA) 25
Morfine (vrij) 10
Cocaïne of Benzoylecgonine 25

Wie kan aan controle worden onderworpen?

Volgende personen kunnen aan de procedure met betrekking tot drugs in het verkeer worden onderworpen:

  • Iedereen die op een openbare plaats (dus ook bijvoorbeeld op de parking van een dancing, café, …) een voertuig bestuurd (dus ook fietsers) of op het punt staat een voertuig te besturen;
  • Iedereen die op een openbare plaats een bestuurder in opleiding begeleidt of op het punt staat een bestuurder in opleiding te begeleiden.
  • Iedereen die mogelijk een verkeersongeval heeft veroorzaakt, zowel daders als slachtoffers. Dit betekent dat ook voetgangers kunnen worden verplicht zich aan de procedure te onderwerpen.

Hoe verloopt de procedure?

De nieuwe procedure die wordt uitgevoerd door politieagenten verloopt in drie fasen:

Door middel van een gestandaardiseerde checklist wordt nagegaan of een bestuurder uiterlijke kenmerken van recent druggebruik vertoont.

Indien tenminste drie vakjes verdeeld over minstens twee verschillende rubrieken worden aangeduid, zal dit worden beschouwd als een indicatie van recent druggebruik en zal worden overgegaan tot de tweede stap in de procedure, de speekseltest.

Indien u betrokken was bij een ongeluk kan de politie de eerste stap in de procedure zelfs overslaan en u onmiddellijk onderwerpen aan een speekseltest.

Indien u wordt onderworpen aan een speekseltest, dient u met een apparaat verschillende malen over de tong te wrijven. Daarna verschijnt het resultaat van de speekseltest dat eenvoudig kan worden afgelezen. Na maximaal 12 minuten is het resultaat definitief. Het resultaat van de test zal eveneens weergeven welke drug er gebruikt werd.

Is het resultaat positief, dan zal worden overgegaan tot de derde stap van de procedure.

Panikeer niet te snel indien u positief testte bij een speekseltest. Een op de tien speekseltesten waarbij een bestuurder positief testte, bleek na labo-onderzoek een negatief resultaat op te leveren.

Het Koninklijk Besluit dat de speekselanalyse dient te regelen is tot op heden nog niet in werking. Dit wordt binnenkort verwacht.

Van zodra het Koninklijk Besluit in werking is, zal van elke bestuurder die een positieve speekseltest afleverde een speekselstaal worden afgenomen dat ter analyse zal worden overgemaakt aan het labo.

Gelet op het feit dat het uitvoeringsbesluit nog niet in werking is, dient er tot op heden nog steeds een bloedstaal te worden afgenomen door een arts.

Indien de bloedanalyse of speekselanalyse negatief is, zal u later niet dienen te verschijnen voor de politierechtbank.

Indien de bloedanalyse of speekselanalyse evenwel een positief resultaat oplevert, zal u zich moeten verantwoorden voor de politierechtbank.

Wat riskeer ik?

Bij een positieve speekseltest zal u altijd een onmiddellijk stuurverbod worden opgelegd voor een periode van 12 uur door de politie.

Er kan u eveneens een stuurverbod van 12 uren worden opgelegd indien de speekseltest negatief is, maar wanneer u zich in een soortgelijke toestand bevindt als deze van dronkenschap.

Tot slot zal u eveneens een stuurverbod van 12 uur worden opgelegd indien u weigert uw medewerking te verlenen aan een speekseltest / speekselanalyse / bloedanalyse.

Als u een stuurverbod wordt opgelegd, zal u uw rijbewijs moeten afgeven aan de politie voor de duur van het stuurverbod. U dient uw rijbewijs na het verstrijken van de duur van het stuurverbod af te halen op het politiesecretariaat van de politiezone die uw rijbewijs heeft ingehouden. Alvorens u uw rijbewijs terugkrijgt, zal u evenwel een nieuwe speekseltest moeten ondergaan. Is deze wederom positief, dan zal uw rijbewijs opnieuw voor een periode van 12 uur worden ingehouden.

Indien u positief test op de speekseltest, de speekseltest / speekselanalyse / bloedanalyse weigert of zich duidelijk in een soortgelijke staat van dronkenschap bevindt als gevolg van de inname van drugs, kan de politie contact opnemen met het openbaar ministerie.

Het openbaar ministerie kan in dit geval tot onmiddellijke intrekking van uw rijbewijs overgaan voor een periode van 15 dagen, verlengbaar tot een periode van drie maanden.

In de praktijk zal quasi steeds tot intrekking van het rijbewijs worden overgegaan indien u positief test op drugs in het verkeer.

Het rijden onder invloed van drugs wordt steeds beschouwd als een ernstige verkeersovertreding.

U laat zich dan ook bij voorkeur bijstaan door een gespecialiseerd advocaat indien u een dagvaarding ontvangt om te verschijnen voor de politierechtbank, hetgeen haast steeds het geval zal zijn indien u positief werd bevonden op drugs in het verkeer.

Straffen

In (onder meer) volgende gevallen zal u worden gestraft met een geldboete van minimaal 200,00 euro tot maximaal 2.000,00 euro (te vermenigvuldigen met de opdeciemen):

  • indien de speekselanalyse of de bloedanalyse aantoont dat u drugs hebt genomen;
  • indien u een persoon aanzet of uitdaagt tot het besturen van een voertuig terwijl deze duidelijk onder invloed is van drugs;
  • indien u een persoon die duidelijke tekenen vertoont van onder invloed te zijn van drugs een voertuig toevertrouwd om het te besturen;
  • indien u een voertuig bestuurt tijdens de duur van het stuurverbod dat u werd opgelegd omwille van het rijden onder invloed van drugs;
  • indien u weigert uw medewerking te verlenen aan een speekseltest / speekselanalyse / bloedanalyse;

Noot i.v.m. opdeciemen: voor verkeersovertredingen tot en met 31.12.2016 dienen de geldboetes bepaald in de wet te worden vermenigvuldigd met 6. Voor verkeersovertredingen vanaf 01.01.2017 dienen de geldboetes bepaald in de wet te worden vermenigvuldigd met 8.

De rechter kan u in voorgaande gevallen eveneens een rijverbod opleggen voor de duur van minimaal 8 dagen en ten hoogste 5 jaar.

De rechtbank kan u tevens veroordelen tot het opnieuw afleggen van uw theoretisch en/of praktisch examen alsook u een medisch en/of psychologisch onderzoek opleggen.

Bent u evenwel een beginnende bestuurder dan zal de rechtbank u verplicht een rijverbod opleggen van minimaal 8 dagen alsook een theoretisch en/of praktisch rijexamen.

Onderscheid toevallige gebruiker – gewoontegebruiker?

Wanneer de politie vaststelt dat u een drugsprobleem hebt, kan zij dit vermelden in het proces-verbaal.

Ook herhaaldelijke vaststellingen van rijden onder invloed van drugs kunnen een aanwijzing opleveren dat u kampt met een drugprobleem.

Een gelegenheidsgebruiker zal een straf opgelegd krijgen zoals vermeld onder het onderdeel straffen en daarmee zal de zaak afgehandeld zijn.

Om aan te tonen dat u een gelegenheidsgebruiker bent en niet kampt met een drugsprobleem doet u er dan ook goed aan u voorafgaandelijk aan de zitting van de politierechtbank te laten testen op de aanwezigheid van drugs in uw lichaam aan de hand van een urineonderzoek. U legt de uitslag van dit onderzoek bij voorkeur voor aan de politierechter. Uit een negatief onderzoek naar drugs kan deze afleiden dat u geen drugsprobleem hebt/geen drugs meer gebruikt. De politierechter kan op basis daarvan eveneens oordelen dat het geen zin heeft u een medisch onderzoek op te leggen.

Een gewoontegebruiker zal daarentegen veelal anders worden aangepakt door de politierechtbank.