Een rijverbod wordt u betekend door de wijkagent, dit enige tijd na het vonnis van de politierechter.

Vanaf het ogenblik dat de wijkagent het rijverbod betekent, moet u binnen de vier werkdagen uw rijbewijs inleveren op de griffie van de politierechtbank die het rijverbod heeft uitgesproken.

Het rijverbod begint daadwerkelijk te lopen op de vijfde werkdag nadat de wijkagent u in kennis heeft gesteld van het verbod. Vanaf dat moment mag u onder geen enkel beding nog een motorvoertuig besturen.

In principe zal de wijkagent – afhankelijk van het gerechtelijk arrondissement waar u veroordeeld werd – tot betekening van het rijverbod overgaan binnen een periode van 2 tot 4 maanden na de veroordeling.

Indien u niet tot tijdige neerlegging van uw rijbewijs op de griffie overgaat, kan u veroordeeld worden tot een geldboete van 200,00 euro tot 2.000,00 euro (te vermenigvuldigen met de opdeciemen). De rechtbank kan u in voorkomend geval eveneens veroordelen tot een bijkomend rijverbod van minimaal 8 dagen tot 5 jaar.

De rechtbank kan wel rekening houden met eventuele verzachtende omstandigheden en daarmee rekening houdend de geldboete bijvoorbeeld herleiden tot 1,00 euro.

Indien u uw rijbewijs bovendien niet tijdig neerlegt ter griffie, zal het rijverbod onmiddellijk beginnen lopen doch zal dit automatisch verlengd worden met een duur gelijk aan de periode tussen de vijfde dag na de kennisgeving van het rijverbod tot het ogenblik dat u daadwerkelijk tot neerlegging van uw rijbewijs op griffie van de rechtbank overgaat.

Voorbeeld: Stel dat u veroordeeld werd tot een rijverbod van 2 jaar. Op 05.01.2017 ging uw wijkagent over tot betekening van het rijverbod. Dit betekent dat u uw rijbewijs ten laatste op 11.01.2017 diende neer te leggen op de griffie van de rechtbank. Vanaf 12.01.2017 is het u absoluut verboden nog een motorvoertuig te besturen. Indien u uw rijbewijs ter griffie neerlegde op 11.01.2017 zal uw rijverbod een einde nemen op 12.01.2019. Stel evenwel dat u uw rijbewijs in voorkomend geval pas ter griffie zou neerleggen op 15.06.2017, dan zal uw rijverbod pas een einde nemen op 15.06.2019.

Noot i.v.m. opdeciemen: voor verkeersovertredingen tot en met 31.12.2016 dienen de geldboetes bepaald in de wet te worden vermenigvuldigd met 6. Voor verkeersovertredingen vanaf 01.01.2017 dienen de geldboetes bepaald in de wet te worden vermenigvuldigd met 8.

Kreeg u een rijverbod en bleef u rijden, dan riskeert u een gevangenisstraf van 15 dagen tot 2 jaar en/of een geldboete van 500,00 euro tot 2.000,00 euro (te vermenigvuldigen met de opdeciemen) en een bijkomend rijverbod van ten minste 3 maanden tot 5 jaar of voorgoed.

Bij herhaling binnen de drie jaar te rekenen vanaf een vorig veroordelend vonnis worden de hierboven vermelde gevangenisstraffen en geldboeten verdubbeld.

Noot i.v.m. opdeciemen: voor verkeersovertredingen tot en met 31.12.2016 dienen de geldboetes bepaald in de wet te worden vermenigvuldigd met 6. Voor verkeersovertredingen vanaf 01.01.2017 dienen de geldboetes bepaald in de wet te worden vermenigvuldigd met 8.

Een lang rijverbod levert voor velen ernstige problemen op in het kader van hun tewerkstelling.

Stel: u bent vrachtwagenchauffeur, u beging een ernstige verkeersovertreding die niet voor betwisting vatbaar is, u vreest voor een langdurig rijverbod en het verlies van uw job indien uw vrees bewaarheid zou worden.

De noodzaak aan de bijstand van een advocaat gespecialiseerd in wegverkeer is dan ook wenselijk.

Er bestaan immers meerdere mogelijkheden die er toe kunnen leiden dat de gevolgen van een rijverbod op uw tewerkstelling kunnen worden beperkt, zoals de beperking van het rijverbod tot bepaalde categorieën van voertuigen en het weekendrijverbod.

De politierechtbank kan worden verzocht om het rijverbod te beperken tot een bepaalde categorie van motorvoertuigen, bijvoorbeeld tot de categorie B (personenwagens), zodat u verder uw werk als vrachtwagenchauffeur kan uitoefenen.

Let wel, de politierechter zal daarop enkel ingaan wanneer u gegronde redenen aanvoert en de uitzondering voor een bepaalde categorie is enkel mogelijk voor een andere categorie voertuigen dan de categorie van motorvoertuigen waarmee de inbreuk werd begaan.

Beging u bijvoorbeeld een zware verkeersovertreding met een vrachtwagen, waardoor de rechtbank verplicht is u een rijverbod op te leggen, dan zal de rechtbank u geen vrijstelling kunnen verlenen voor het rijden met een vrachtwagen.

Dit betreft een gunst die u kan worden toegestaan door de rechtbank. De rechtbank is met andere woorden niet verplicht om op uw verzoek in te gaan.

Bovendien zal deze gunst in bepaalde gevallen niet kunnen worden toegestaan door de rechtbank, bijvoorbeeld wanneer de rechtbank u proeven oplegt (theoretisch examen, praktisch examen, medisch onderzoek, psychologisch onderzoek).

Na betekening van het vonnis zal u zich binnen een termijn van 4 werkdagen moeten begeven naar de griffie van de rechtbank die het vonnis heeft gewezen. U zal uw origineel rijbewijs aldaar moeten neerleggen. In ruil voor de neerlegging van uw rijbewijs ontvangt u een attest. Met het ontvangen attest dient u zich vervolgens samen met twee pasfoto’s te begeven naar de dienst rijbewijzen van de gemeente van uw woonplaats. U zal vervolgens op de dienst rijbewijzen van uw gemeente een rijbewijs “op proef” krijgen met vermelding van enkel de categorieën waarop het verval geen betrekking heeft. Na verloop van het rijverbod, zal u uw origineel rijbewijs opnieuw kunnen afhalen op de griffie tegen inlevering van het rijbewijs op proef.

De politierechtbank kan worden verzocht om het rijverbod enkel doorgang te laten vinden in het weekend en op wettelijke feestdagen.

U mag in dat geval niet rijden vanaf vrijdagavond om 20 uur tot de zondagavond om 20 uur en vanaf 20 uur op de vooravond van een feestdag tot 20 uur op de feestdag zelf. Op die wijze kan u bijvoorbeeld een rijverbod van acht dagen ondergaan in vier weekends.

Dit betreft een gunst die u kan worden toegestaan door de rechtbank. De rechtbank is met andere woorden niet verplicht om op uw verzoek in te gaan.

Na betekening van het vonnis zal u zich binnen een termijn van 4 werkdagen moeten begeven naar de griffie van de rechtbank die het vonnis heeft gewezen. U zal uw origineel rijbewijs aldaar moeten neerleggen. In ruil voor de neerlegging van uw rijbewijs ontvangt u een attest. Met het ontvangen attest dient u zich vervolgens samen met twee pasfoto’s te begeven naar de dienst rijbewijzen van de gemeente van uw woonplaats. U zal vervolgens op de dienst rijbewijzen van de gemeente van uw woonplaats een tijdelijk rijbewijs krijgen met vermelding van een rijverbod dat enkel geldt tijdens de weekends en feestdagen.

Na verloop van het rijverbod zal u het tijdelijke rijbewijs moeten inleveren op de griffie en zal u uw origineel rijbewijs opnieuw terug krijgen. Het afhalen van uw origineel rijbewijs zal mogelijk zijn vanaf de eerste werkdag na het rijverbod.

Deze gunst kan In bepaalde gevallen evenwel niet worden toegestaan; Zo kan deze gunst u niet worden toegestaan wanneer de rechtbank u veroordeelt tot het ondergaan van proeven (theoretisch examen, praktisch examen, medisch onderzoek, psychologisch onderzoek).

Stel bijvoorbeeld dat u als beginnende bestuurder een zware snelheidsovertreding beging. U reed meer dan 50 km per uur te snel. De rechtbank zal u verplicht proeven moeten opleggen, waardoor u niet langer in aanmerking zal komen voor een weekendrijverbod.

Stel bijvoorbeeld dat u een vrachtwagenbestuurder bent die met uw personenauto een tweede maal op korte tijd veroordeeld wordt wegens een zware verkeersovertreding begaan met uw personenwagen. U zal geen redding meer kunnen vinden in een weekendrijverbod, vermits de rechtbank verplicht zal zijn u proeven op te leggen.

Afhankelijk van het gerechtelijk arrondissement waar u de overtreding hebt begaan, is het al dan niet mogelijk om het openbaar ministerie te verzoeken het rijverbod te laten ingaan in een door u gekozen periode.

Dit betreft een loutere gunstmaatregel van het openbaar ministerie waarbij een gebeurlijke weigering niet kan worden aangevochten.

Het openbaar ministerie zal bij de beoordeling rekening kunnen houden met uw strafverleden.

Het rijverbod dat u wordt opgelegd door de Belgische rechtbanken is enkel van toepassing op het Belgisch grondgebied.

Aldus houdt een verval van het recht tot sturen opgelopen in België in principe geen rijverbod in het buitenland in. Omgekeerd houdt een verval van het recht tot sturen opgelopen in het buitenland in principe geen rijverbod in België in.

Let wel, de Belgische wetgeving voorziet dat iedere bestuurder van een motorvoertuig houder moet zijn van een geldig rijbewijs en dit eveneens bij zich dient te hebben.

Er is voorzien dat de houder van een Belgisch rijbewijs die in het buitenland een rijverbod heeft opgelopen en zijn rijbewijs aldaar heeft moeten inleveren, op de dienst rijbewijzen van de gemeente van zijn woonplaats een duplicaat van zijn rijbewijs kan aanvragen op overlegging van een attest van de buitenlandse overheid die het rijbewijs heeft ingetrokken. Indien u in het bezit bent van dergelijk duplicaat, kan u in België verder een motorvoertuig besturen.

De politierechtbank kan in welbepaalde gevallen wanneer zij u een rijverbod oplegt, u tevens medische en/of psychologische proeven en/of theoretische en/of praktische proeven opleggen.

In sommige gevallen zijn proeven en/of examens zelfs verplicht (bijvoorbeeld: indien een ernstige verkeersovertreding wordt begaan door een beginnende bestuurder).

Dergelijke herstelonderzoeken zijn een voorwaarde die de rechter u oplegt bij een rijverbod.

Wat?

Medisch en/of psychologisch onderzoek

Een medisch en psychologisch onderzoek is er op gericht om na te gaan of u lichamelijk en geestelijk geschikt bent om een motorvoertuig te besturen.

Het psychologisch herstelonderzoek duurt +/- 2 uur en bestaat uit drie delen:

• een gesprek met de psycholoog;
• het invullen van vragenlijsten;
• het uitvoeren van computertesten;

Het medisch onderzoek duurt +/- 20 minuten. Via een gesprek en een medisch onderzoek gaat de arts na of u geschikt bent een motorvoertuig te besturen.

Na het onderzoek volgt een beslissing.

Ofwel bent u rijgeschikt, ofwel bent u niet rijgeschikt, ofwel bent u rijgeschikt met beperkingen of onder bepaalde voorwaarden.

Praktisch en/of theoretisch rijexamen

Dit houdt in dat u uw praktisch en/of theoretisch rijexamen opnieuw zal moeten afleggen.

Waar en wanneer dien ik deze herstelonderzoeken af te leggen?

Het parket stuurt u normalerwijze een lijst toe van de instellingen en examencentra waar u de proeven of de examens kunt afleggen evenals verdere inlichtingen.

U kan best zo snel mogelijk na een veroordeling een instelling of een examencentrum kiezen en zelf een afspraak beleggen voor het afleggen van de proeven of examens.

Het is belangrijk de proeven en/of examens zo snel mogelijk af te leggen, dit vooraleer uw rijverbod afloopt. Immers, eens de periode van het rijverbod verstreken is, zal u toch pas uw rijbewijs terugkrijgen van de griffie wanneer u met succes de opgelegde proeven en/of examens hebt afgelegd.

Bovendien is het verboden een motorvoertuig te besturen zolang u de u opgelegde proeven niet met succes hebt afgelegd

Meer informatie aangaande het medisch en psychologisch onderzoek vindt u terug op volgende websites: www.ipmt.be, www.psyconsult.be en www.pma.one.

Kostprijs

De kosten van deze onderzoeken of examens moet u zelf dragen.

Wel kan aan de rechtbank worden verzocht om deze kosten in mindering te brengen op het bedrag van de geldboete. Dit is evenwel enkel mogelijk de eerste maal dat u veroordeeld wordt tot het afleggen van proeven.

In 2018 bedraagt de kostprijs van het medisch onderzoek 97,00 euro en de kostprijs van een psychologisch onderzoek 327,00 euro.

Het verval van het recht tot sturen wegens lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid van de bestuurder gaat in bij de uitspraak van de beslissing wanneer deze op tegenspraak is gewezen en bij de betekening wanneer zij bij verstek is gewezen, dit niettegenstaande verzet of hoger beroep.

Indien het vonnis op tegenspraak wordt gewezen en er werd u een rijverbod als veiligheidsmaatregel opgelegd, betekent dit dan ook dat u met onmiddellijke ingang (d.i. vanaf de datum van de uitspraak) geen motorvoertuig meer mag besturen.

In voorkomend geval zal u tevens uw rijbewijs binnen een termijn van 4 werkdagen te rekenen vanaf de datum van het vonnis dienen neer te leggen op de griffie van de rechtbank die het vonnis heeft gewezen.

Indien het vonnis op verstek wordt gewezen en er werd u een rijverbod als veiligheidsmaatregel opgelegd, betekent dit dat u met onmiddellijke ingang geen motorvoertuig meer mag besturen vanaf het ogenblik dat het verstekvonnis aan u wordt betekend.

In voorkomend geval zal u uw rijbewijs binnen een termijn van 4 werkdagen te rekenen vanaf de datum van de betekening van het verstekvonnis dienen neer te leggen op de griffie van de rechtbank die het vonnis heeft gewezen.

Indien u niet tot tijdige neerlegging van uw rijbewijs op de griffie overgaat, kan u veroordeeld worden tot een geldboete van 200,00 euro tot 2.000,00 euro (te vermenigvuldigen met de opdeciemen). De rechtbank kan u in voorkomend geval eveneens veroordelen tot een bijkomend rijverbod van minimaal 8 dagen tot 5 jaar.

Noot i.v.m. opdeciemen: voor verkeersovertredingen tot en met 31.12.2016 dienen de geldboetes bepaald in de wet te worden vermenigvuldigd met 6. Voor verkeersovertredingen vanaf 01.01.2017 dienen de geldboetes bepaald in de wet te worden vermenigvuldigd met 8.

Kreeg u een rijverbod en bleef u rijden, dan riskeert u een gevangenisstraf van 15 dagen tot 2 jaar en/of een geldboete van 500,00 euro tot 2.000,00 euro (te vermenigvuldigen met de opdeciemen) en een bijkomend rijverbod van ten minste 3 maanden tot 5 jaar of voorgoed.

Bij herhaling binnen de drie jaar te rekenen vanaf een vorig veroordelend vonnis worden de hierboven vermelde gevangenisstraffen en geldboeten verdubbeld.

Noot i.v.m. opdeciemen: voor verkeersovertredingen tot en met 31.12.2016 dienen de geldboetes bepaald in de wet te worden vermenigvuldigd met 6. Voor verkeersovertredingen vanaf 01.01.2017 dienen de geldboetes bepaald in de wet te worden vermenigvuldigd met 8.

De duur van het verval van het recht tot sturen is afhankelijk van het bewijs dat u niet meer ongeschikt bent om een motorvoertuig te besturen.

Indien u door de rechtbank een rijverbod wordt opgelegd als veiligheidsmaatregel, zal dit rijverbod zodoende gelden tot wanneer de veiligheidsmaatregel werd herzien door de rechtbank en de rechtbank zodoende heeft geoordeeld dat u opnieuw geschikt bent om een voertuig te besturen.

U dient / kan daartoe na het verstrijken van een termijn van 6 maand te rekenen vanaf de datum waarop het vonnis, waarbij de veiligheidsmaatregel werd uitgesproken, definitief is geworden, middels verzoekschrift gericht aan het Openbaar Ministerie bij de rechtbank die het verval heeft uitgesproken een verzoek indienen tot herziening / tot beëindiging van de veiligheidsmaatregel.

Indien het verzoek door de rechtbank wordt afgewezen zal u pas na het verstrijken van een nieuwe termijn van 6 maand te rekenen vanaf de datum van afwijzing een nieuw verzoek tot herziening kunnen indienen.